Fransızca ''Relatif Composé'' Kapsamlı Bakış..

Fransızcada Relatif Simple konusunun daha kompleks şekli olan ''Relatif Composé'' konusunun daha detaylı şekilde incelenmesi, basite indirgenmiş şekilde anlatılması gereksiniminin olduğunu gözlemledik ve bu yayında dilimiz döndüğünce bu konuyu daha anlaşılır hale getirmeye çalışalım.. Şimdiden şunu ifade edebiliriz ki; bu aşamaya kadar geldiysek biz bu Fransızcanın belini bükmüşüz demektir arkadaşlar.


Fransızca'da sözel yada oral yoldan bir ifade, söylem oluştururken kuracağımız cümlenin dizilimine, Sıfat/zarf/özne gibi unsurlarını oluşturduktan sonra yüklemimizi işlerken dikkat etmemiz gereken en önemli cümle elemanlarımızdan biri FİİL'dir. Hep söylüyoruz Fransızcada fiilleri zihnimize, not kağıtlarımıza aktarırken her zaman, kesinlikle ve kesinlikle fiilleri varsa eğer ya da kaç türden varsa PREPOSITION'larıyla beraber kaydetmeliyiz ve öğrenmeliyiz. Çünkü Relatif kullanımı gerektiğinde bizler Relatif Composé mi, Relatif Simple mi hangisini tercih edeceğimizi ancak bu yolla belirleyebiliriz.


Buraya Relatif Composé' unsurlarını  anımsatma mahiyetinde servis edelim:

auquel (masculin, singulier), à laquelle (féminin singulier), auxquels (masculin pluriel), auxquelles (féminin pluriel)

lequel (masculin, singulier), laquelle (féminin singulier), lesquels (masculin pluriel), lesquelles (féminin pluriel)

duquel (masculin, singulier), de laquelle (féminin singulier), desquels (masculin pluriel), desquelles (féminin pluriel)

Farzedelim tüm bunları dişi/eril formlarıyla tekil/çoğul biçimleriyle adımız gibi biliyoruz pekala bunları kullanmak söz konusu olduğunda ne yapacağımızı bilemez bir durumda mıyız?

 Bizler Relatif Composé ile bağlama, bağlantı kurma işlemi yapıyoruz. Halkaları birleştirip ifademizi karmaşıklıktan, anlaşılmızlıktan kurtarıyoruz, boncukları ipe dizip değerli bir kolye ya da bir tespih ortaya çıkırıyoruz. Önce ne yaptığımızı bir kavrayalım. Gelin kolları sıvayalım bu işi çözelim, mantığını kavrayalım.

Relatif Composé ile kurulmuş bir cümle:

- L'arbre sous lequel nous jouons est haut.

 Diyor ki: Altında oynadığımız ağaç yüksektir.(uzundur)

Biz bir ağacın altında oyun oynuyoruz.
- Nous jouons sous un arbre.

Bu ağaç yüksek.
- Cet arbre est haut.


İfadenin sahibi anlatmaya çalıştığımız konuyu kullanarak ifadesini dizayn etmiş tek cümleye indirmiş toparlamış tertip etmiş. Bu işlemi yapmadan önce ise, ifadesi iki cümleden oluşuyormuş. Bakalım nasıl yapmış?

Burada dikkat çeken en önemli nokta, ağaç kelimesini tekrar etmemek çünkü vurgusu yapılan, üzerinde çalışma yapılmış olan kavramımız Ağaç kelimesi.

Şimdi fiilimize göz atalım. Jouer: Oynamak.

Hiçbir preposition kullanmadan Je joue, tu joues şeklinde basitçe oynuyoruz diyebiliyoruz demek ki.Amma velakin: Burda bizim dikkat kesilmemiz gereken husus, fiil olacak ve çıktımız ne olmalı?

Jouer sous quelque chose: Bir şeyin altında oynamak.

Peki tezgahımızda işlememiz gereken unsur neydi? >> Ağaç. L'arbre. Masculin ve tekil durumda. Bize ne lazım o zaman??  hem tekil hem masculin olanı hangisiydi ==> Lequel.
O zaman başlayalım.

L'arbre: Ağaç

Ee nolmuş ağaca??

sous lequel nous jouons: Altında oynadığımız (ağaç)

Yok yaa sonra ??

est haut: Yüksektir.

Vay canına!

Parça pinçik ettiğimiz ifadenin atomlarına ayrılmış şekli işte bu şekilde. Sıradaki örneklerimizle işlem sıralamasını kavrayacağınızdan hiiç mi hiç şüphemiz yok..


- La société pour laquelle je travaille est à Ankara.
- Çalıştığım şirket Ankarada'dır. (Kendisi için, adına çalıştığım şirket)

Bakın hemen gözlerimiz fiile kilitleniyor. Bütün sihir, bütün şifre fiilde sakli, şeytan ayrıntıda gizli.
Ne gördük şimdi, ne çıkarımsadık?

Travailler pour quelque chose: Bir şey için çalışmak. (Kurum, kuruluş vs)

- Je travaille pour une société.
- Ben bir şirkette çalışıyorum, (Şirket için çalışıyorum)

- Cette société est à Ankara.
- Bu şirket Ankara'dadır.

Pekala şimdi biz neyi tekrarlamaktan kaçınıp, dikkatleri üzerine çekiyoruz? Şirket ismi.. Hemen Analitik düşünce moduna geçelim: La société: Feminin/tekil ==> Laquelle

La société: Şirket

Pour laquelle je travaille: Kendisi için çalıştığım (şirket)

est à Ankara: Ankara'dadır.


Görüyorsunuz anlatmaya gerek yok, İşleme ilk önce neyi vurgulamak, neyi tekrarlamak istemiyorsak ondan başlıyoruz. Sonra onu préposition'umuz takip ediyor ve ardından uygun düşen Relatif Composé unsurumuz geliyor.

Türkçeden devam edelim..

- Ben bir müzenin yakınında oturuyorum.
- Bu müze, Louvre müzesi.

- Yakınlarında oturduğum/yaşadığım müze Louvre müzesidir.

Şuan bizim neyi bilmemiz gerekiyor? İlk önce ''Yaşamak/Oturmak'' ne demek onu bilmemiz icap eder ve arkasından da bir şeyin yanında yaşıyorum derken ihtiyacımız olan nedir?

Yani: Habiter prés de qqch: Bir şeyin yakınında oturmak/yaşamak.

Habiter: Yaşamak/oturmak    |    Prés : Yakınında.   |    Le musée: Müze.

- J'habite prés d'un musée. Bir müzenin yakınında oturuyorum.
[Prés de ... qqch şeklinde kullanıldığını bildiğimizi varsayıyoruz bu da nedir olmasın.]

- Ce musé est Le musée du Louvre.
- Bu müze Louvre müzesidir.

Neye vurgu yapıyoruz, hangi kelimeyi tekrarlamak istemiyoruz? Le musée: Masculin/Tekil: lequel
On y va !!

Le musée: Müze

Prés duquel j'habite: Yakınınında oturduğum (müze)

est  Le musée du Louvre.

Duquel nedir?  de + lequel kaynaşmasının bir sonucu. prés de lequel olmayacağı için. Bu eğer feminin bir kavram olsaydı, ''prés de laquelle'' olurdu.

- La fabrique prés de laquelle j'habite est bien décorée.
- Yakınında oturduğum fabrika iyi dekore edilmiş.

gibi gibi..

Devam:

- Le bureau sur lequel je travaille est en bois.
- Üzerinde çalıştığım masa(çalışma masası) ağaçtandır.

- Je travaille sur un bureau.
- Bir masada çalışıyorum.

- Ce bureau est en bois.
- Bu masa ağaçtan(ahşap).

Neye baktık hemen: Travailler sur qqch: Bir şeyin üzerinde çalışmak.

- Le vase à côté duquel tu as posé la lampe est très beau.
- Yanına lambayı koyduğun vazo çok güzel.

- Tu as posé un vase à côté d'une lampe.
- Lambanın yanına bir vazo koydun.

- Ce vase est tres beau.
- Bu vazo çok güzel.

Çıkarımımız nedir: Poser qqch à côté de qqch: Bir şeyin yanına bir şey koymak.

Not: Görüldüğü gibi fiillerin yapılarını bilmek, aynı zamanda nesnelerin cinsiyetlerine vakıf olmak bu konuda ve Fransızcanın tüm aşamalarında epey önemli.

Birde, à prépositionu mevzu bahis olduğunda dikkat etmemiz gereken bir husus, kişi ve kişi zamirlerinde ''qui'' kullanılması kuralı..

Mesela;

- Je pense à un cadeau pour l'anniversaire de Kaan.
- Kaan'ın doğum günü için bir hediye düşünüyorum.

- Ce cadeau est vraiement preciuex.
- Bu hediye gerçekten değerli.

Le cadeau: Hediye

auxquel je pense: Düşündüğüm (hediye)

est vraiement precieux: gerçekten değerli.

şeklinde bir nesne üzerinden à prépositionu'nu işledik.

Ancak kişi ve kişi zamirleri söz konusu olduğunda ''qui'' zamirini kullanmamız söz konusu.

L'homme à qui je pense.. Düşündüğüm adam..
Le garçon à qui je pense.. Düşündüğüm çocuk.. gibi gibi..

Çünkü: Penser à  qqn ou qqch..


Yayınımızı geliştirmek adına sorularınızı ve önerilerinizi varsa konuyla ilgili örneklerinizi ya da uygulamada zorlandığınız relatif composé türünü yorum kısmında paylaşabilirsiniz.